Tật chân thấp chân cao
(hai chân dài không bằng nhau)

Trong số những người đến khám chân thấp chân cao thì thực tế có nhiều người không có vấn đề gì về chiều dài của chân cả.
Thật ra, cơ thể của chúng ta bên trái và bên phải không phải lúc nào cũng đối xứng chính xác.
Chiều dài của cánh tay phải và tay trái khác nhau, kích cỡ của mắt cũng khác nhau.
Trong y học, người ta cho rằng nếu hai bên có sự khác nhau từ 2~2,5cm trở lên thì mới cần điều trị.
Tuy nhiên, cũng có những người có độ dài chân hai bên khác nhau dưới 2cm nhưng do mẫn cảm nên họ vẫn cảm thấy khó chịu. Do đó, điều quan trọng là chúng ta không nên gò ép mọi bệnh nhân vào tiêu chí khung của sách giáo khoa mà tùy phải vào từng bệnh nhân để đưa ra những phán đoán phụ hợp.
Hơn nữa, cũng có một số người đến khám mà lại hiểu chưa đúng về độ dài khác nhau của chân. Do đó, việc điều trị chân thấp chân cao phải bắt đầu từ các đánh giá chính xác về độ dài khác nhau của chân.

Những trường hợp không biết rõ nguyên nhân thì có nhiều hơn.
Trường hợp nhiều nhất là chân một bên tự nhiên dài ra mà không có lý do đặc biệt nào(phì đại tự phát một bên- idiopathic hemihypertrophy)
Trường hợp này thường có thể chẩn đoán từ khi còn nhỏ, nhưng khi trưởng thành thì sự khác nhau của chiều dài hai chân cũng tăng dần.
Cũng có trường hợp khi còn nhỏ bị gãy một bên chân hoặc phải phẫu thuật một chân, thời gian trôi qua, phía chân bị nạn có xu hướng dài hơn ra.
Khi còn nhỏ nếu bị bệnh viêm xương sụn khớp háng nguyên phát (Legg Calve Perthes disease) thì di chứng của nó sẽ làm đầu xương đùi không phát triển được nên có thể làm phát sinh bệnh lý chân thấp chân cao.
Ngoài ra, các dị tật bẩm sinh đa dạng như thiếu chi bẩm sinh(congenital limb deficiency), khớp giả xương chày bẩm sinh(congenital pseudoarthrosis tibia) cũng là nguyên nhân khiến chiều dài hai chân không bằng nhau.

Phương pháp điều trị thì có thể chia làm hai loại chính, chỉnh hình chân ngắn cho vừa với chân dài và chỉnh hình chân dài cho vừa với chân ngắn.
Phương pháp kéo dài chân ngắn thì có thể dùng miếng lót đế giày để nâng cao chân ngắn hoặc phẫu thuật chỉnh hình kéo dài xương chân ngắn.
Phương pháp làm ngắn xương chân bên dài thì chủ yếu được thực hiện khi còn nhỏ, chỉ khi lớp sụn tăng trưởng vẫn đang phát triển thì mới có thể làm giảm tốc độ phát triển của nó để khớp với độ dài của chân bên kia.
Với người lớn cũng có thể phẫu thuật để giảm bớt độ dài của xương chân.

Theo sách giáo khoa, khi hai chân dài ngắn khác nhau từ dưới 2~2,5cm thì không cần phải điều trị gì cả. Nếu khoảng cách đó lớn hơn thì có thể khắc phục bằng miếng lót đế giày, nếu lớn hơn nữa thì có thể tiến hành phẫu thuật.
Nhưng trên thực tế, ở hiện trường điều trị bệnh nhân phải trải qua quá trình quyết định phức tạp hơn nhiều.
Vì có nhiều trường hợp sự chênh lệnh về chiều dài trên phim X-quang khác với chiều dài thực tế mà bệnh nhân cảm nhận, cho nên nhất thiết phải trải qua quá trình kiểm tra chính xác.
Nghĩa là, nếu chỉ nhìn vào kết quả X-quang thôi để điều trị thì không được.
Hơn nữa, cần phải suy tính và bàn bạc để đi đến quyết định là điều trị bằng cách nào, điều chỉnh chiều cao của giày, phẫu thuật kéo dài xương chân ngắn hay làm ngắn chân dài v.v…
Điều trị chân thấp chân cao là lĩnh vực mà bệnh nhân và đội ngũ bác sĩ cần phải bàn bạc cụ thể với nhau để có hình thức điều trị phù hợp.